Kaynak: Bitcoin Magazine; Çeviri: Wuzhu, Altın Finans

Rollup'lar son zamanlarda BTC ölçeklendirmesinin odak noktası haline geldi ve daha geniş ilgi açısından Lighting Ağı'ndan gerçekten "şovu çalan" ilk şey oldu. Rollup'lar, Lighting Ağı çekirdek Likidite kısıtlamaları tarafından kısıtlanmayan veya kısıtlanmayan bir zincir dışı katman 2 olacak şekilde tasarlanmıştır, yani son kullanıcının parayı almak için fonları önceden tahsis edecek (veya "ödünç verecek") birine ihtiyacı vardır veya ara yol Düğüm, ödeme tutarının göndericiden alıcıya tam akışını kolaylaştırmak için kanal bakiyesine ihtiyaç duyar.

Bu sistemler başlangıçta Ethereum ve diğer Turing Tamamlandı sistemlerinde çalıştırıldı, ancak son zamanlarda ağırlık UTXO tabanlı blok zincirlerine (örneğin BTC) taşınmıştır. Bu makale, şu anda BTC'de uygulanan durumu tartışmayı değil, insanların uzun süredir aradığı ideal Rollup işlevselliğini tartışmayı amaçlamaktadır, bu da BTC'nin doğrudan Sıfır Bilgi Kanıtı (ZKP) doğrulamasını desteklemediği yeteneğe dayanmaktadır.

Roll'un temel yapısı aşağıdaki gibidir: Bir hesap (BTC'de UTXO olarak bilinir), Rollup'taki tüm kullanıcıların bakiyelerini saklar. Bu UTXO, bir sözleşme içerir ve mevcut hesaplardaki tüm mevcut bakiyelerin Merkle ağacındaki Merkle kökü olarak varlığını sürdürür. Tüm bu hesaplar Açık Anahtar/Özel Anahtar kullanarak yetkilendirilir, bu nedenle kullanıcılar off-chain harcamaları çıkarmak için hala Gizli Anahtar kullanarak belirli içerikleri imzalamalıdır. Bu yapının bu kısmı, kullanıcıların herhangi bir izne gerek olmadan her zaman çıkabilecekleri anlamına gelir, sadece hesaplarının bir Merkle ağacının bir parçası olduğunu kanıtlayan işlemi oluşturmaları yeterlidir. Bu sayede Rollup'tan tek taraflı olarak çıkabilirler, işletmeciye izin vermeden.

Rollup işletmecileri, hesap bakiyelerinin merkle kökünü on-chain olarak güncellemek için off-chain işlemleri tamamlarken bir ZKP içermelidir. Bu ZKP olmadan işlem geçersiz olur ve Blok zincirine dahil edilemez. Bu kanıt, insanların off-chain hesaplar üzerindeki tüm değişikliklerin hesap sahibinin uygun yetkilendirmesiyle yapıldığını ve işletmecinin kullanıcıların fonlarını çalmak için bakiyeleri kötü niyetli olarak güncellemediğini veya bunları diğer kullanıcılara dürüst olmayan bir şekilde yeniden dağıtmadığını doğrulamalarına olanak tanır.

Soru şu ki, eğer sadece merkle ağacının kökü on-chain'de yayınlanırsa, kullanıcılar bunu görüntüleyip erişebilirken, istedikleri zaman izinsiz çıkış yapabilmek için kollarını ağaca nasıl yerleştirecekler?

Uygun Rollup

Uygun bir Rollup'ta, yeni bir zincir dışı işlem her onaylandığında ve Rolluphesap'ın durumu değiştiğinde bilgiler doğrudan blok zincirine konur. Saçma olacak olan ağacın tamamı değil, ağacı yeniden inşa etmek için gereken bilgiler. Basit bir uygulamada, Rollup'taki tüm mevcut hesapların özeti bakiyeyi içerir ve hesap yalnızca Rollup'ı güncelleyen işleme eklenir.

Daha gelişmiş uygulamalarda, bakiye farkını kullanın. Temelde bu, güncelleme sürecinde hangi hesapların fon eklediğini veya çıkardığını özetleyen bir şeydir. Bu, her Rollup güncellemesinin sadece hesap bakiyesindeki değişiklikleri içermesini sağlar. Sonra kullanıcılar sadece zinciri tarayabilir ve Rollup'ın başından 'hesap bakiyesini hesaplamak' ve böylece hesap bakiyesinin mevcut durumunu yeniden oluşturabilirler, bu da onlara mevcut bakiyeyi yeniden oluşturmak için olanak tanır.

Bu, büyük miktarda masraftan ve Blok alanından tasarruf etmenizi (ve böylece fonları tasarruf etmenizi) sağlarken, kullanıcıların tek taraflı çıkışı sağlamak için gereken bilgileri korumasına izin verir. Rollup kuralları, bu verilerin hesap özeti veya hesap farkı olmadan kullanıcılara sunulan resmi rollup'a Blok zinciri kullanılarak dahil edilmesini gerektirir; aksi takdirde geçersiz işlem olarak kabul edilir.

Geçerlilik süresi

Kullanıcı çekme veri kullanılabilirliği sorununu ele almanın başka bir yolu, veriyi Blok zinciri dışında başka bir yere yerleştirmektir. Bu, ince detaylı bir sorunu ortaya çıkarır, rollup hala verinin başka bir yerde kullanılabilir olmasını zorlamak için gereklidir. Geleneksel olarak, bu amaçla rollup gibi sistemlerin veri kullanılabilirlik katmanı olarak tasarlanmış diğer Blok zincirleri kullanılır.

Bu, aynı derecede güçlü bir güvenlik koruması zorluğuna neden olmaktadır. Veriler doğrudan BTCBlok zincirine gönderildiğinde, Konsensüs kuralları onun kesinlikle doğru olduğunu garanti edebilir. Ancak, dış sistemlere gönderildiğinde, yapabileceği en iyi şey SPV kanıtını doğrulamaktır, yani verilerin başka bir sisteme gönderildiğini doğrulamak.

Bu, verinin başka on-chain kanıtlarında var olduğunu doğrulamayı gerektirir, bu sonuçta bir Oracle Makine sorunudur. BTC'nin Blok zinciri, kendi Blok zincirinde gerçekleşen herhangi bir şeyi tamamen doğrulayamaz, yapabildiği en iyi şey ZKP'yı doğrulamaktır. Ancak, ZKP, rollup verilerini içeren Blok'un üretildikten sonra gerçekten genel olarak yayınlanıp yayınlanmadığını doğrulayamaz. Dış bilgilerin gerçekten herkese açık olup olmadığını doğrulayamaz.

Bu, veri tutma saldırıları için kapıyı açtı, yani yayınlanacak veriler için sözleşme oluşturmak ve bunları rollup için kullanmak, ancak veriler aslında kullanılabilir değil. Bu, kullanıcıların fonları çekememesine neden oldu. Tek gerçek çözüm, BTC dışındaki sistemlere tamamen güvenmek ve değer ve teşvik yapısı sağlamaktır.

İleri geri

Bu, rollup için bir zorluk yaratır. Veri kullanılabilirliği sorunu söz konusu olduğunda, verilerin BTC blok zincirine veya başka bir yere yayınlanması arasında temel olarak ikili bir seçenek bulunmaktadır. Bu seçenek, rollup'ın güvenliği, egemenliği ve ölçeklenebilirliği üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

Bir yandan, BTCBlok Zinciri'nin veri kullanılabilirlik katmanı olarak kullanılması, rollup'ın genişletilebilirliğine sert bir üst sınır getirecektir. Blok alanı sınırlıdır, bu da bir seferde var olabilecek rollup sayısı ve off-chain işlemlerin toplam sayısı için bir üst sınır belirler. Her rollup güncellemesi, son güncellemeden bu yana hesap bakiyesindeki değişikliğe orantılı olarak Blok alanına ihtiyaç duyar. Bilgi kuramı, verilerin belirli bir dereceye kadar sıkıştırılmasına izin verir, bu noktada daha fazla genişleme potansiyeli kalmaz.

Öte yandan, veri kullanılabilirliğini sağlamak için farklı katmanlar kullanmak, ölçeklenebilirlik kazançlarının sınırlarını ortadan kaldırırken, yeni güvenlik ve egemenlik sorunları da beraberinde getirir. BTC kullanarak veri kullanılabilirliğini sağlamak için Rollup'ta, kullanıcıların çıkarmak istediği veriler otomatik olarak blok zincirine yayımlanmazsa, Rollup'ın durumu değişmez. Validium'ları kullanırken, bu garanti tamamen aldatma ve veri gizleme yeteneğine dayanan harici sistemlerin kullanımına bağlıdır.

Şu anda, herhangi bir Blok üreticisi dış veri kullanılabilirlik sistemine BTCRollup kullanıcılarının fonlarını ele geçirmek için gerçek Blok'u yayınlamak yerine Blok üretme yeteneğine sahiptir, böylece veriler kullanılabilir hale gelir.

Peki, gerçekten ideal Rollup uygulamasını BTC'de gerçekleştirirsek, tek taraflı kullanıcı para çekme işlemini gerçekleştirecek şekilde, nasıl olacak?