Kaynak: Bitcoin Magazine; Çeviri: Wu Zhu, Gold Finance

Rollups, son zamanlarda BTC'nin ölçeklendirilmesinin odak noktası haline geldi ve Lighting Ağı'ndan gerçekten dikkat çeken ilk şey haline geldi, daha geniş bir ilgi çerçevesinde. Rollups, Lighting Ağı'nın temel Likidite kısıtlamalarından veya sınırlamalarından etkilenmeyen veya sınırlanmayan off-chain ikinci katman olmayı amaçlar, yani son kullanıcıların parayı alabilmek için önceden fon tahsis edilmesi (veya "borç verilmesi") veya ara Düğümlerin ödemenin gönderenden alıcıya kadar tam akışını kolaylaştırmak için kanal dengesine ihtiyaç duyması gerekebilir.

Bu sistemler başlangıçta Ethereum ve diğer Turing Tamamlandı sistemlerinde çalıştırılıyordu, ancak son zamanlarda ağırlık, onları UTXO tabanlı blok zincirine (örneğin BTC) taşımaya odaklandı. Bu makale, şu anda BTC'de uygulanan durumdan bahsetmek yerine, insanların uzun süredir arayışında olduğu ideal Rollup özelliklerini tartışmayı amaçlamaktadır, bu da BTC'nin şu anda desteklemediği, ZKP'yi (Sıfır Bilgi Kanıtı) doğrudan BTC üzerinde doğrulama yeteneğine bağlıdır.

Roll'un temel yapısı aşağıdaki gibidir: Bir hesap (BTC'de UTXO olarak bilinir), Rollup'ta tüm kullanıcı bakiyelerini saklar. Bu UTXO, Merkle ağacının kökü olarak mevcut Rollup hesaplarının tüm mevcut bakiyelerini taşıyan bir taahhüt içerir. Tüm bu hesaplar Açık Anahtar/Özel Anahtar çiftiyle yetkilendirilir, bu nedenle off-chain harcamaları yapabilmek için kullanıcıların hala Gizli Anahtar kullanarak belirli içerikleri imzalamaları gerekmektedir. Bu yapıdaki bu bölüm, kullanıcıların herhangi bir izin almadan her zaman ayrılmasına izin verir; hesaplarının bir Merkle ağacının parçası olduğunu kanıtlayan bir işlem yapmaları yeterlidir, böylece Rollup'dan izinsiz olarak tek taraflı olarak çıkabilirler.

Rollup işletmecileri, off-chain işlemleri tamamlarken hesap bakiyesini on-chain güncellemek için bir ZKP içeren bir işlemi içermelidir. Bu ZKP olmadan işlem geçersiz olacak ve Blok zincirine dahil edilemeyecektir. Bu kanıt, insanların off-chain hesaptaki tüm değişikliklerin hesap sahibinin uygun yetkilendirmesiyle yapıldığını ve işletmecinin kullanıcıların fonlarını çalmak veya dürüst olmayarak başka kullanıcılara yeniden dağıtmak için bakiyeyi kötü niyetli bir şekilde güncellemediğini doğrulamalarına izin verir.

Sorun şu ki, yalnızca merkle ağacının kökü on-chain'de yayınlanırsa, kullanıcılar onu görüntüleyebilir ve erişebilir, ancak kendi dallarını ağaca nasıl yerleştirebilirler, böylece istedikleri zaman izin almadan çıkabilirler?

Uygun Rollup

Uygun Rollup'ta, her off-chain işlem onaylandığında ve Rollup hesabının durumu değiştiğinde, bilgi doğrudan blok zincirine yerleştirilir. Tüm ağaç değil, yalnızca ağacı yeniden oluşturmak için gereken bilgiler. Basit bir uygulamada, Rollup'taki tüm mevcut hesapların özeti bakiyeyi içerecek ve hesap yalnızca Rollup işlemlerinin güncellenmesinde eklenir.

Daha gelişmiş uygulamalarda, bakiye farkını kullanın. Temelde, bu, güncelleme sürecinde hangi hesapların fonlarının arttığını veya azaldığını özetleyen bir şeydir. Bu, her Rollup güncellemesinin yalnızca hesap bakiyesindeki değişiklikleri içermesini sağlar. Sonra, kullanıcılar basitçe zinciri tarayabilir ve Rollup'ın başlangıcından itibaren "hesap bakiyesini hesaplayabilir"ler, bu da onlara mevcut hesap bakiyesini yeniden oluşturmalarına izin verir, bu da onlara mevcut dengeyi yeniden oluşturmalarına izin verir.

Bu, önemli miktarda maliyet ve Blok alanı tasarrufu sağlayarak (böylece fon tasarrufu sağlayarak), aynı zamanda kullanıcıların tek taraflı çıkış için gereken bilgileri garanti etmelerine izin verir. Rollup kuralları, bu verilerin hesap özetini veya hesap farkını içermeyen işlemlerin, kullanıcılara sunulan resmi rollup içinde geçersiz olarak kabul edilmesini gerektirir.

Geçerlilik süresi

Kullanıcı çekim veri kullanılabilirlik sorununu çözmenin başka bir yolu, verileri Blok zinciri dışında başka bir yerde saklamaktır. Bu, rollup'ın hala verilerin başka yerlerde kullanılabilir olmasını sağlama zorunluluğunu getirir. Geleneksel olarak, bu amaçla rollup gibi sistemlerin veri kullanılabilirlik katmanı olarak tasarlanmış diğer Blok zincirleri kullanılır.

Bu, güçlü bir güvenlik koruması sağlama konusunda aynı derecede güçlü bir çıkmaz yaratmaktadır. Veriler BTCBlok zincirine doğrudan yayınlandığında, Konsensüs kuralları onun kesinlikle doğru olduğunu garanti edebilir. Ancak, dış sistemlere yayınlandığında, yapabileceği en iyi şey SPV kanıtını doğrulamaktır, yani verilerin başka bir sisteme yayınlandığını göstermek.

Bu, verilerin on-chain dışında var olduğunu doğrulamak için başka Oracle Makine sorunlarının sonucudur. BTC'nin Blok zinciri, kendi on-chain dışında gerçekleşen herhangi bir şeyi tamamen doğrulayamaz; en iyi yapabileceği şey ZKP'yı doğrulamaktır. Ancak, ZKP, Blok oluşturulduktan sonra rollup verilerini gerçekten herkese açık bir şekilde yayımlanıp yayımlanmadığını doğrulayamaz. Dış bilgilerin gerçekten herkese açık olup olmadığını doğrulayamaz.

Bu, veri tutma saldırıları için kapıları açtı, yani yayınlanmış verilere taahhüt oluşturmak ve bunları rollup ilerlemek için kullanmak, ancak veriler aslında kullanılamaz. Bu, kullanıcıların fon çekememesine neden olur. Tek gerçek çözüm, tamamen BTC dışındaki sistemlerin değerine ve teşvik yapısına dayanmaktır.

İki ucu keskin bıçak

Bu, rollup için bir zorluk oluşturuyor. Veri erişilebilirliği sorunu söz konusu olduğunda, temel olarak verilerin BTC blok zincirine mi yoksa başka bir yere mi yayınlanacağına dair ikili bir seçenek var. Bu seçenek, rollup'ın güvenliği, egemenliği ve ölçeklenebilirliği üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

Bir yandan, BTCBlok Zinciri'nin veri erişilebilirlik katmanı olarak kullanılması, rollup'ın ölçeklenebilirliği için sert bir üst sınır belirleyebilir. Blok alanı sınırlıdır, bu da bir rollup'ın var olabileceği maksimum sayı ve off-chain işlemlerinin toplam sayısı için bir sınırlama getirir. Her rollup güncellemesi, bir önceki güncellemeden bu yana hesap bakiyesi değişen Bitcoin sayısına orantılı olarak Blok alanı gerektirir. Bilgi teorisi, verilerin belirli bir dereceye kadar sıkıştırılmasına izin verir, bu noktada daha fazla genişleme potansiyeli yoktur.

Öte yandan, veri erişilebilirliğini sağlamak için farklı katmanları kullanmak, ölçeklenebilirlik kazançlarının sert bir üst limitini ortadan kaldırabilir, ancak yeni güvenlik ve egemenlik sorunları da beraberinde getirir. Veri erişilebilirliğini BTC kullanarak sağlayan Rollup'ta, kullanıcıların çekmek istedikleri veriler otomatik olarak blok zincirine yayınlanmazsa, Rollup'ın durumu değişmez. Validiums kullanılarak, bu tür bir güvence tamamen aldatmaya ve veri gizlemeye karşı koyma yeteneğine bağlıdır.

Artık, harici bir veri kullanılabilirlik sistemindeki herhangi bir Blok üreticisi, verileri kullanılabilir hale getirmek için bu bloğu yayınlamak yerine bir blok üreterek BTCRollup kullanıcılarının fonlarını ele geçirebilir.

Peki, gerçekten ideal bir Rollup uygulamasını BTC'de gerçekleştirirsek, tek taraflı kullanıcı çekme işlemini gerçekleştirirsek, nasıl olurdu?